Ochrona i utrzymanie homeostazy mikroflory jelitowej, odgrywa kluczową rolę w zachowaniu zdrowia człowieka. Populacja bakteryjna jelit osób dorosłych jest względnie stabilna choć jej skład ilościowy i jakościowy jest dynamiczny i ulega ciągłym zmianom wewnętrznym oraz wpływom czynników zewnętrznych oddziałujących na organizm człowieka.
Dysbioza mikroflory jelitowej jest stanem ilościowego i jakościowego zaburzenia składu ekosystemu bakteryjnego jelit. Dochodzi wówczas do istotnego zmniejszenia liczby, różnorodności oraz funkcji symbiotycznych szczepów zasiedlających przewód pokarmowy. Konsekwencją zachwiania równowagi między mikroflorą symbiotyczną a patogenną są pogorszenie samopoczucia lub choroba.
Dysbioza mikroflory jelitowej jest przyczyna wielu schorzeń głównie o podłożu autoimmunologicznym.
Antybiotyki są statystycznie najczęściej podawanymi dzieciom lekami
Antybiotyki odegrały niepodważalną rolę w rozwoju lecznictwa na całym świecie. Ich zastosowanie spowodowało przede wszystkim istotny spadek zachorowalności na choroby oraz śmiertelności z ich powodu.
Problemem jest ich częste stosowanie, stosowanie niezgodnie z obowiązującymi wskazaniami, oraz wyraźny od kilku lat zwrot ku antybiotykom o szerokim spektrum działania. Szczególnie niekorzystne efekty zbiera antybiotykoterapia we wczesnych etapach życia człowieka – u bardzo małych dzieci.
Wyniki licznych badań obserwacyjnych wskazują, że stale wzrasta ogólnoświatowy wysoki poziom częstości przepisywania środków przeciwbakteryjnych we wszystkich grupach wiekowych, a w szczególności u najmłodszych pacjentów — niemowląt i dzieci.
Z dostępnych obserwacji naukowych wynika, że antybiotyki są przepisywane zarówno z uwagi na występowanie wskazań, jak i rutynowo, pomimo istnienia eksperckich wytycznych wskazujących na konieczność ograniczenia ich zastosowania. Antybiotykami preferowanymi w terapii niemowląt i dzieci są środki o szerokim spektrum działania
Jeden z najwyższych wskaźników częstości prowadzenia antybiotykoterapii wśród niemowląt i dzieci odnotowano w Stanach Zjednoczonych. dzieci do 2. roku życia poddawane były średnio trzem kuracjom antybiotykowym, natomiast w okresie do 20. roku życia ich liczba wzrastała do około siedemnastu.
Analogicznie, w badaniach szwedzkiej populacji wskazano istotnie niższy wskaźnik stosowania antybiotyków w okresie od niemowlęctwa po dorosłość, stanowiący około 40% wartości tego odnotowanego w Stanach Zjednoczonych. Istotna różnica w częstości zlecania pacjentom kuracji antybiotykowych wskazuje, że leki te, w wielu przypadkach, były przepisywane bez wyraźnych wskazań.
W Polsce, w analogicznym okresie, odnotowano istotny ogólny wzrost stosowania antybiotyków u małych dzieci. Grupą antybiotyków najczęściej rekomendowaną przez lekarzy były penicyliny, przede wszystkim amoksycyklina oraz jej połączenie z kwasem klawulanowym (50% wszystkich stosowanych antybiotyków). Nastąpił również widoczny zwrot ku nowszej generacji antybiotyków o szerokim spektrum działania, na niekorzyść starszych antybiotyków o wąskim spektrum działania.
Widoczne są również zasadnicze różnice pomiędzy aktualnymi rekomendacjami a praktyką lekarską.
Czyli nadużywa się stosowanie antybiotyków,
jest ono nieadekwatne do problemu zdrowotnego dziecka
Proces budowy skomplikowanego ekosystemu jelitowego człowieka w pierwszych 3 latach życia, ma bezpośredni wpływ na ukształtowanie się metabolizmu oraz rozwój układu immunologicznego w organizmie. Stan mikroflory jelitowej niemowląt i dzieci do 3 roku życia jest bardzo dynamiczny, podatny na zniszczenia takie wywołują powtarzające się i częste spożywanie antybiotyków
Wyniki licznych badań obserwacyjnych z udziałem niemowląt oraz doświadczalnych z wykorzystaniem zwierząt laboratoryjnych wykazały, że wczesna ekspozycja na antybiotyki, skutkująca zaburzeniem homeostazy mikroflory jelitowej, była przyczyną zaburzeń metabolicznych występujących we wczesnym oraz późnym dzieciństwie a także w dorosłości. Wczesna ekspozycja na antybiotyki wiąże się ze zwiększonym ryzykiem występowania atopowego zapalenia skóry, astmy, nieswoistym zapaleniem jelit, a także z otyłością i jej konsekwencjami metabolicznymi.
Wyniki badań przeprowadzonych na modelu zwierzęcym wykazały, że terapia małymi dawkami penicyliny (LDP, low-dose penicillin) powodowała istotną redukcję liczebności populacji szczepów bakterii z rodzajów Lactobacillus, Allobacullum, Rikenellaceae i Candidatus authromitus. Podobnnie jest z biocenozą jelitową człowieka— wynika z nich jednoznacznie, że antybiotykoterapia gwałtownie obniża liczebność wymienionych bakterii rodzaju Lactobacillus oraz Bifidobacterium i Bacteroides.
Opracowanie na podstawie pracy : Wpływ leków na mikroflorę jelitową // Iwona Węgielska, Joanna Suliburska
Przeczytaj też