Cukrzyca typu 1 jest przewlekłą chorobą metaboliczną, która jest konsekwencją upośledzeniem czynności trzustki. Trzustka produkuje wówczas śladowe ilości insuliny albo nie produkuje jej wcale. Następstwem niedoboru insuliny lub jej niewłaściwego działania jest choroba metaboliczna. Charakteryzuje się ona przewlekłą hiperglikemią i nieprawidłową przemianą węglowodanów, białek i tłuszczów.
Powodem cukrzycy typu 1 jest dysbioza mikrobiomu lokalnego lub jelitowego i uruchomienie reakcji autoimmunologicznej. Może to być spowodowane działaniem niektórych leków i substancji chemicznych. Pozostałe przypadki tej choroby wynikają m.in. z mutacji w materiale genetycznym komórek beta trzustki.
Mechanizm autoagresji jest taki sam, jak w przypadku pozostałych chorób autoimmunologicznych takich jak stany zapalenie tarczycy, niewydolność kory nadnerczy, celiakia, reumatoidalne zapalenie stawów, alergie, egzemy, atopowe zapalenie skóry i wiele innych.
Choroby genetyczne to niecały 1% wszystkich sklasyfikowanych chorób, pozostałe 99% powstaje w jelitach.
Jak działa trzustka
Jak działa trzustka
Trzustka jest organem podwójnego wydzielania.
Część egzokrynna o strukturze pęcherzykowej, stanowiąca główną masę trzustki, produkuje enzymy trawienne, które następnie są uwalniane przewodami trzustkowymi do dwunastnicy.
Część endokrynna, stanowi niecałe 3% ogólnej masy trzustki, i wydziela hormony regulujące węglowodanową przemianę materii
- komórki alfa (A), około 25% – wydzielają glukagon
- komórki beta (B), około 60% – wydzielają insulinę i amylinę
- komórki delta (D), około 10% – syntezują somatostatynę
- komórki F, około 5% – wydzielają trzustkowy polipeptyd
Po nam cukry
Węglowodany są podstawowym składnikiem zjadanych przez nas pokarmów. Cukry spełniają funkcje energetyczne, zapasowe, transportowe, budulcowe, a ponadto wchodzą w skład DNA i RNA. Mają możliwość modyfikacji niektórych białek, hamują krzepnięcie krwi i są składnikiem odżywczym.
Jak przebiega metabolizm cukrów
Celem trawienia jest rozbicie cukrów wielocząsteczkowych na cukry proste.
U człowieka przewód trzustkowy łączy się z przewodem wyprowadzającym żółć z wątroby. Sok trzustkowy odpowiada za trawienie węglowodanów, białek oraz tłuszczów, żółć bierze udział w trawieniu tłuszczów oraz przyswajaniu witamin A, D, E i K.
Do ważniejszych enzymów trzustki należą:
- amylaza – odpowiada za trawienie węglowodanów
- lipzaza – odpowiada za trawienie tłuszczów
- trypsyna oraz chymotrypsyna – odpowiadają za rozkład białek
Amylaza trzustkowa doprowadza proces trawienia węglowodanów niemal do końca.
W naszym modelu żywieniowym, glukoza stanowi ponad 80% końcowego produktu trawienia węglowodanów w jelicie cienkim, natomiast fruktoza i galaktoza to około 10%.
Fruktoza
Fruktoza jest cukrem prostym, przedostaje się ze światła jelita do komórki drogą dyfuzji ułatwionej, bez udziału insuliny i bezpośrednio trafia do krwioobiegu. Proces jej wchłaniania nie wymaga żadnego nakładu energetycznego ze strony komórki. Fruktoza wchłania się z jelit znacznie wolniej niż glukoza.
Topinambur
Topinambur jest warzywem korzeniowym, którego głównymi składnikami są fruktany (cząsteczki fruktozy połączone wiązaniami β -2,1), w szczególności inulina i inne fruktooligosacharydy.
Fruktooligosacharydy spowalniają wchłanianie glukozy.
Topinambur obniża poziom trójglicerydów i kwasów tłuszczowych w wątrobie oraz obniża poziom glukozy we krwi.
Mechanizm działania topinamburu w cukrzycy typ1
Zawarta w topinamburze inulina jest fermentowana w jelicie grubym i degradowana na cząstki fruktozy. Z tego poziomu wnika do krwioobiegu i transportowana jest do wszystkich komórek organizmu bez udziału insuliny. Ustabilizowany w ten sposób poziom cukru we krwi stymuluje trzustkę do jej naturalnej funkcji wydzielniczej. Stymulacja pracy trzustki następuje wskutek współdziałania kompleksu naturalnych składników bulwy, szczególności: witamin B1 i B3, karotenoidów, aminokwasów – izoleucyny i metioniny, cynku, krzemu, potasu, fosforu, magnezu, manganu, chromu.
Zawarte w topinamburze pektyny, inulina i nierozpuszczalne włókna, wiążą z komórek i wydalają szkodliwe produkty uboczne powstające w wyniku metabolizmu, min. aceton.
Spożywanie topinamburu eliminuje ostre wahania stężenia cukru we krwi w ciągu dnia, a tym samym znacznie zmniejsza się dzienne zapotrzebowanie na insulinę. Z kolei stałe stężenie fruktozy we krwi stymuluje naturalną syntezę insuliny w trzustce.
Żywność zawierająca inulinę jest korzystna w diecie osób z cukrzycą. Inuliny i fruktooligosacharydy nie są wchłaniane w jelitach (Rumessen i wsp., 1990), a zatem nie wpływają na poziomy insuliny, ponieważ organizm nie ma w ogóle potrzeby wytwarzania insuliny.
Cukrzyca jest chorobą autoimmunologiczną
Gdy dojdzie do nieprawidłowej reakcji immunologicznej, uaktywnia się układ odpornościowy i dochodzi do blokowania funkcji wydzielniczych komórek beta wysp trzustkowych, które produkują insulinę.
Cukrzycę typu 1 , nazywany również cukrzycą insulinozależną, rozwija się w wyniku dysfunkcji komórek B trzustki na drodze autoagresji lub w wyniku działania niektórych leków. Około 90% przypadków tego typu cukrzycy dotyczy dzieci i osób przed 30. rokiem życia.
Na wielu etapach, proces chorobowy można odwrócić poprzez odbudowę i ustabilizowanie mikrobiomu jelitowego.
