Helianthus tuberosus jest rośliną wielofunkcyjną, wykazuje korzystny wpływ na zdrowie i samopoczucie człowieka, jest doskonałym dodatkiem do codziennego odżywiania. Topinambur jest rośliną prozdrowotną, działa jak afrodyzjak, działa żółciopędnie, moczopędnie, wpływa na spermatogenezę, działa też tonizująco na żołądek, chroni przed nowotworami odhormonalnymi.
skąd pochodzi topinambur
Topinambur pochodzi z ameryki północnej, dziko i bujnie porasta okolice Wielkich Jezior/ W XVII wieku przybył do Europy i Azji. W Europie stał się przysmakiem na bogatych stołach, a ze względu na łatwą uprawę – szybko trafił do biedniejszych konsumentów.
Kraje azjatyckie bardzo szybko doceniły walory prozdrowotne i lecznicze topinamburu. W tamtejszej literaturze znajdziemy opisy bogactwa zastosowania topinamburu jako naturalnego leku na wiele chorób.
czy naukowcy badają topinambur
Od kilkunastu lat, świat naukowy, przeprowadził wiele testów i analiz nad zastosowaniem prozdrowotnym topinamburu. Topinambur, szczególnie bulwa, ma silne właściwości prebiotyczne i korzystnie wpływa na kondycję ludzkiego mikrobiomu. Skład biochemiczny topinamburu ma ogromny pozytywny wpływ na nasze zdrowie.
jakie są potwierdzone właściwości lecznicze topinamburu
topinambur zawiera składniki antyfungistatyczne, antykancerogenne i antyoksydacyjne;
topinambur obniża podwyższony poziom cholesterolu;
zmniejsza podwyższony poziom glukozy;
ułatwia procesy odchudzania; zawiera substancje pęczniejące, wywołujące uczucie sytości, zmniejsza ilość i modyfikuje jakość przyjmowanych pokarmów
odtruwa organizm (m.in. alkohol, metale ciężkie, radionuklidy);
obniżające poziom kwasu moczowego;
wykazuje działanie immunostymulujące;
osłaniające błonę śluzową żołądka;
likwiduje refluks;
przeciwdziała zaparciom;
zapobiega występowaniu i leczy trądzik, w tym różowaty;
poprawia przemianę materii w zaburzeniach gospodarki lipidowej;
redukuje masę ciała;
cytotoksycznie na raka sutka i prostaty;
zapobiega i łagodzi choroby układu sercowo -naczyniowego,
likwiduje przewlekłe choroby infekcyjne;
likwiduje stany przewlekłego zmęczenia i wyczerpania;
reguluje zaburzenia mikroflory jelitowej;
naprawia zaburzenia układu odpornościowego;
pomaga w stabilizowaniu poziomu cukru we krwi;
obniża poziom „złego cholesterolu” w organizmie;
reguluje ciśnienie krwi pracę przewodu pokarmowego;
chroni wątrobę, trzustkę i nerki;
reguluje pracę przewodu pokarmowego;
ułatwia przyswajanie żelaza, wapnia i magnezu;
działa oczyszczająco, pomaga pozbyć się rozmaitych trucizn, rakotwórczych i metali ciężkich, toksyn pochodzenia organicznego;
podnosi odporność organizmu;
łagodzi wszelkie rodzaje infekcji;
działa antystresowo;
dodaje energii;
podnosi zdolność koncentracji;
wykazuje działanie antynowotworowe;
natlenia krew poprzez wytwarzanie pochodnych tlenu;
rozrzedza krew;
odmładza i uelastycznia płytki krwi i ściany naczyń krwionośnych;
eliminuje osteoporozę;
leczy cukrzycę typu 2;
cofa cukrzycę typu 1;
inulina zawarta w topinamburze nie jest metabolizowana aż do jelita grubego, gdzie zostaje sfermentowana i spożyta przez mikroflorę jelitową. W ten sposób użycie inuliny nie ma żadnego wpływu na poziom cukru we krwi i stymulację wydzielania insuliny;
warzywo polecane dla osób obciążonych fenyloketonurią;
białko topinamburu zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne w tym metioninę;
zwiększa wchłanianie z pokarmów składników mineralnych, jak wapń i magnez, jak również syntezę witamin z grupy K, C, B, w tym B12;
zwiększa przyswajalność żelaza;
reguluje hormony tarczycowe;
podnosi sprawność energetyczną komórek organizmu;
wartość odżywcza 100 g świeżych, surowych bulw wynosi 73 kcal (310 kJ);
Ze względu na bogaty skład aminokwasowy białek i niezwykle bogaty skłąd biochemiczny, bulwy topinamburu rekomendowane są w diecie dzieci w wieku 2-5, osób osłabionych, ludzi starszych i chorych przewlekle
Przeciwwskazaniem do spożywania topinamburu i jego przetworów
indywidualna nietolerancja i zaburzenia krzepliwości krwi
Masz pytania lub wątpliwości, napisz do mnie, odpowiem na każdego maila ogrodyprebiotyczne@gmail.com
Katarzyna Ziemkiewicz
LITERATURA
1. Cieślik E, Kopeć A, Pražnik W. Healthy properties of Jerusa-lem artichoke flour (Helianthus tuberosus L.). EJPAU, Food Science and Technology 2005; 8(2). http://www.ejpau.media.pl/volume8/is-sue2/art-37.html
2. Cieślik E, Gębusia A. Żywność funkcjonalna z dodatkiem fruktanów. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 2011; 2 (75): 27-37. (in Polish)
3. Sawicka B, Kalembasa S. Fluctuation of protein nitrogen level in tubers of Helianthus tuberosus L. caused by varying levels of ni-trogen fertilization. Ecol Chem Eng A. 2013; 20(2): 213-223.
4. Danilčenko H, Jarienė E, Slepetiene, A, Sawicka, B, Zal-dariene, S. The distribution of bioactive compounds in the tubers of organically grown Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) during the growing period. Acta Sci Pol Hortorum Cultus 2017; 16(3), 97–107.
5. Michalska-Ciechanowska A, Wojdyło A, Bogucka B, Dubis B. Moderation of Inulin and Polyphenolics Contents in Three Cultivars of Helianthus tuberosus L. by Potassium Fertilization. Agronomy 2019; 9, 884, doi:10.3390/agronomy9120884
6. Mystkowska I, Zarzecka K. Wartość odżywcza i prozdrowot-na słonecznika bulwiastego (Helianthus tuberosus L.)., Borgis – Po-stępy Fitoterapii 2013; 2: 123-126. (in polish)
7. Sawicka B. 2016. Słonecznik bulwiasty (Helianthus tuberosusL.). Biologia, hodowla, znaczenie użytkowe. Ed. WUP w Lublinie, 2016); ISBN: 978-83-72-59-251-2, pp. 241. (in polish)
8. Szewczyk A, Zagaja M, Bryda J, Kosikowska U, Stępień-Py-śniak D, Winiarczyk S. et al. Jerusalem artichoke – new applications in the supplement diet. Ann Agric Environ Med 2019; 26 (1): 24–28.
9. Cieślik E, Gębusia A. Topinambur (Helianthus tuberosus L.) – bulwa o właściwościach prozdrowotnych. Post. Nauk Rol. 2010; 3: 91–103. (in polish)
10. Danilčenko H, Jariene E, Gajewski M, Sawicka B, KulaitienJ, Cerniauskiene J. et al. Changes in amino acids content in tubers of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) Cultivars during storage. Acta Sci Polonorum Hortorum Cultus, 2013: 2(2): 97-105.
11. Diederichsen A. Phenotypic diversity of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) germplasm preserved by the Canadian GenBank. Helia 2010; 33(53), 2: 1-16, UDC 633.494:631.523.
12. Samal L, Chaturvedi VB, Baliyan S, Pattanaik AK. Jerusalem artichoke as a potential prebiotic: effect on the use of nutrients, fer-mentation in the large intestine and the immune response of Labra-dor dogs. Technology of Nutrition and Animal Feed 2012; 12 (3): 343-352.
13. Kays SJ, Kultur F. Genetic Variation in Jerusalem Artichoke (Helianthus tuberosus L.) Flowering Date and Duration. Hort. Sci-ence 2005; 40(6): 675-1678.
14. Kays S.J., Nottinghan S.F. Biology and chemistry of Jerusa-lem artichoke Helianthus tuberosus L. CRC, Press, Taylor and Fran-cis Group, Boca Raton – Abingdon – Oxon – New York, 2008; 478 pp., ISBN 10-1-4200-4495-8.
15. Horochowska M, Kołeczek E, Zdrojewicz Z, Jagiełło J, Pawlus K. Topinambur – właściwości odżywcze i lecznicze słonecznika bul-wiastego (Helianthus tuberosus L.). Review article Pediatr Endocri-nol Diabetes Metab 2017; 23(1): 30–36.
16. Catană L, Catană M, Iorga E, Lazăr AG, Lazăr MA, Teodo-rescu RI et al. Valorification of Jerusalem artichoke tubers (Helian-thus tuberosus) for achieving of functional ingredient with high nu-tritional value. Unauthentifiziert Heruntergeladen UTC, 2018; DOI: 10.2478/alife-2018-0041
17. Kronberga M, Gedrovica I, Karklina D. The Influence of Je-rusalem Artichoke as Nutrition Value Increaser on Microbiological Parameters of Confectionery Products, 2nd International Conference on Nutrition and Food Sciences IPCBEE 2013; 53: 16–23.
18. GRIN, 2014. Taxonomy for Plants. http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl [accessed 2019-12-30].
19. Yaroshevich MI, Gil T, Savic IM Study, justification and de-velopment of major agrotechnical methods topinambur growing in Belarus. Proceedings of the International Conference on Jerusalem artichoke. Moskva 24-25.11.2011: 24-27.
20. Jariene E, Jeznach M, Danilčenko H, Zaldariene S, Tarase-viciene Z, Wawrzyniak A. et al. Distribution of macronutrients in organically grown Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) tubers throughout the growing period. J Element 2016;
21(4): 1315–1325, 21. Arakawa K, Hanazaki M, Yoshida S. Frost-sensitive protein in plasma membranes in tubers of Helianthus tuberosus L. Bio Sci Biotechnol Biochem 2004; 68 (1): 175-82.
22. Kocsis L, Liebhard P, Pražnik W. Impact of seasonal changes on the content and profile of soluble carbohydrates in tubers of dif-ferent Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) varieties. J Ag-ric Food Chem. 2007; 55(23): 9401–9408.
23. Yang L, He QS, Corscadden K, Udenigw CC. The prospects of Jerusalem artichoke in functional food ingredients and bioenergy production. Biotechnology Reports 2015; 5: 77–88.
24. Cieślik E, Gębusia A, Florkiewicz A, Mickowska B. Protein and amino acid content in Jerusalem artichoke tubers (Helianthus tu-berosus L.) of the red variety Rote Zonenkugel. Acta Sci Pol Technol Aliment. 2011; 10 (4): 433–41.
25. Sawicka B, Kalembasa D, Skiba, D. Variability in microele-ments content in the aboveground part of Helianthus tuberosus L. at different nitrogen fertilization levels. Plant Soil Environ 2015; 61: 158–163.
26. Sharifi-Rad J, Sharifi-Rad, M., Salehi B, Iriti, M, Roointan A, Mnayer, D. et al.In vitro and in vivo assessment of free radical scavenging and antioxidant activities of Veronica persica Poir. Cel-lular and Molecular Biology 2018; 64(8): 57-64.
27. Žaldarienė S, Kulaitienė J, Černiauskienė J. The quality com-parison of different Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) cultivars tubers. Žemės Ūkio Mokslai, 2012; 19 (4): 268–272 (in Lithuania).
28. Žaldarienė S. Chemical composition of different genotypes of organic Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) along the ontogenesis cycle. Doctoral Thesis at Aleksandras Stulginskis Uni-versity, Akademija 2017; pp. 178.
29. Cardelle-Cobas A, Olano A, Irazoqui G, Giacomini C, Batista-Viera F, Corzo N. et al. Synthesis of lactulose-derived oligosaccha-rides (OsLu) using soluble and immobilized β-Aspergillus oryzaegalactosidase. Front Bioeng Biotechnol 2016; 4: 21. doi: 10.3389 / fbioe.2016.00021
30. Okada N, Kobayashi S, Moriyama K, Miyataka K, Abe S, Sato C. et al. Helianthus tuberosus (Jerusalem artichoke) tubers improve glucose tolerance and hepatic lipid profile in rats fed a high-fat diet. Asian Pacific Journal of Tropical Medicine, 2017; 10(5): 439–443.
31. Toczek K, Glibowski P. Bakterie probiotyczne w żywności – nowe kierunki stosowania. Żywność Żywienie 2015; 69: 42-45. (in polish)
32. Ritsema, T. and Smeekens, S. Fructans: Beneficial for plants and people. Current Opinion in Plant Biology, 2003; 6: 223-230.
33. Yildiz G, Sacakli P, Gungor T. The effect of dietary Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) on performance, egg quality characteristics and egg cholesterol content in laying hens. Czech J Anim Sci 2006; 51(8): 349-354.
34. Afrykayn E.K. Educational experience in Armenia Jerusalem artichoke. Materials from the International Conference in Moscow, 24-25.12.2011: 34.
35. Chyc M., Ogonowski J. Słonecznik bulwiasty źródłem cen-nych surowców dla przemysłu, szczególnie spożywczego, kosme-tycznego i farmaceutycznego. Wiadomości Chemiczne 2014; 68: 7-8. (in polish)
36. Rajpurohit R., Burford M.B. Inulin – Type Fructans: Function-al Food IngredientsJ. Nutr. 2007; 137: 2493-2502.
37. Topolska K, Filipiak-Florkiewicz A, Florkiewicz A, Cieślik E. Fructan stability in strawberry sorbets in dependence on their source and the period of storage. Eur Food Res Technol 2017; 243: 701–709.
38. Georgescu LA, Stoica I. Studies Concerning the Dynamic of Enzyme Hydrolyse on the Jerusalem artichoke (Helianthus tubero-sus) Inulin. The Annals of the University Dunarea de Jos of Galati Fascicle VI – Food Technology 2005; 1: 77-81.
39. Byungsung P. Effect of Oral Administration of Jerusalem Arti-choke Inulin on Reducing Blood Lipid and Glucose in STZ-Induced Diabetic Rats [J]. Journal of Animal & Veterinary Advances 2011; 10(19): 2501-2507.
40. Sobolewska S, Grela ER, Skomiał J. Inulin and its effects on humans and animals [w:] The use of flax and inulin in nutrition and food production. Ed. by A. Czech, R. Klebaniuk. Wyd. Stowarzy-szenie Rozwoju Regionalnego i Lokalnego „PROGRESS”, Lublin, 2012: 65-88. (in polish)
41. Świątkiewicz S, Świątkiewicz M. The use of fructans with prebiotic properties in livestock nutrition Medycyna Wet 2008; 64 (8): 987-990. (in polish)
42. Xia X, Xiong WU, Chun-lian HE. Hypoglycaemic Effect of Lily Polysaccharides in Type I Diabetic Rats. Food Science, 2014; 35(1): 209.
43. Kunachowicz H, Kłys W. 2002. Żywność funkcjonalna. Wpływ dodatku prebiotyków i probiotyków na wartość odżywczą żywności. Pediatria Współczesna 2002; 1(4): 33-40. (in polish)
44. Gramza-Michałowska A, Górecka D. The use of inulin as a functional additive in food production technology. Bromat Chem Toksykol 2009; 42(3): 324-328.
45. Górecka D. Dietary fiber benefits health and technology. Food Industry, 2009; 63 (12): 16-20. (in polish)
46. Slimestad R, Seljaasen R, Meijer K, Skar SL. Norwegian-grown Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.): Morphology and content of sugars and fructo-oligosaccharides in stems and tu-bers. Journal of the Science of Food and Agriculture 2010; 90(6): 956–964.
47. Legette L , Ma L, Reed RL, Miranda CL, Christensen JM, Ro-driguez-Proteau R. et al. Pharmacokinetics of xanthohumol and me-tabolites in rats after oral and intravenous administration. Mol Nutr Food Res. 2012; 56 (3): 466–74.
48. Reshetnik LA. Jerusalem artichokes in the health and medical nutrition. The International Conference in Moskov, 24-25.11.2011: 15-17.
49. Aleknavičienė P, Danilčenko H, Jarienė E, Kraujutienė I, Kulaitienė J, Paulauskienė A. et al. Amino acid profile of ecologi-cally grown alternative agricultural products. Agron Res 2009; 7: 565–571.
50. Cieślik E, Filipiak-Florkiewicz A. Topinambur (Helianthus tu-berosus L.) – możliwości wykorzystywania do produkcji żywności funkcjonalnej. Żywność 2000, 1 (22), 71–81. (in polish)
51. Mikos-Bielak M, Sawicka B, Czeczko R. Factors modifying the content and quality of proteins in Helianthus tuberosus tubers. Proceedings of the 3RD International Conference on Predictive mod-elling in Foods. Leuven, Belgium, 12-15 September, 2000: 188-193.
52. Don G. Prospects for creating functional products using arti-choke. Materials from the international conference in Moscow, 24-25 November, 2011: 54-56.
53. FAO, 2011. Dietary protein quality evaluation in human nutri-tion. Report of an FAO Expert Consultation, FAO Food and Nutri-tion Paper 92, Auckland, New Zealand, 31 March–2 April, 2011; 66 pp. ISBN 978-92-5-107417-6.
50. Cieślik E, Filipiak-Florkiewicz A. Topinambur (Helianthus tuberosus L.) – możliwość i wykorzystywania do produkcji żywności funkcjonalnej. Żywność 2000, 1 (22), 71–81. (in polish)
51. Mikos-Bielak M, Sawicka B, Czeczko R. Factors modifying the content and quality of proteins in Helianthus tuberosus tubers. Proceedings of the 3RD International Conference on Predictive modelling in Foods. Leuven, Belgium, 12-15 September, 2000: 188-193.
52. Don G. Prospects for creating functional products using artichoke. Materials from the international conference in Moscow, 24-25 November, 2011: 54-56.
53. FAO, 2011. Dietary protein quality evaluation in human nutrition. Report of an FAO Expert Consultation, FAO Food and Nutrition Paper 92, Auckland, New Zealand, 31 March–2 April, 2011; 66 pp. ISBN 978-92-5-107417-6.
54. Scholz-Ahrens KE, Ade P, Marten B, Weber P, Timm W, Aqil Y. et al. Prebiotics, Probiotics, and Synbiotics Affect Mineral Absorption, Bone Mineral Contentz and Bone Structure1–3, The Journal of Nutrition 2007; 838-846 (Splement).
55. Bergmann W. Nutritional Disorders of Plants. Gustav Fischer, Jena, Stuttgard, New York 1992: pp. 95.
56. Meric C, Dane F. Calcium oxalate crystals in some species of the Tribe Inuleae (Asteraceae). Acta Biologica Szegediensis 2004; 48: 19–23.
57. Suturin A.N., Kochnev N.K. 2011. Artichoke – biotechnology crop XXI cen. Proceedings of Conference on the Topinambur. Moskwa, 24–25.11. 2011: 15.
58. USDA. United States Department of Agriculture Agricultural Research Service Food Composition Databases 2018. https://ndb.nal.usda.gov/ndb/ (accessed: 20.7.2019)
59. Talipova M. 2001. Lipids of Helianthus tuberosus. Chemistry of Natural Compounds 2001; 37: 213-215
60. Chernenko TV, Glushenkova AI, Rakhimov D.A. Lipids of Helianthus tuberosus tubers. Chem Nat Compd 2008; 44: 1-2
61. Li F, Gunenc A, Hosseinian F. Development of emulsion gels by incorporating Jerusalem artichoke inulin and investigating their lipid oxidative stability. Food Production Processing and Nutrition 2020 2: 2 https://doi.org/10.1186/s43014-019-0017-0
62. Kapusta I, Krok E, Jamro D, Cebulak T, Kaszuba J, Salach R. Identification and quantification of phenolic compounds from Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) tubers. J. Food Agric Environ 2013; 11: 601–606.
63. Heimler D, Romani A, Ieri F. Plant polyphenol content, soil fertilization and agricultural management: A review. Eur Food Res Technol 2017; 43: 1107–1115.
64. Chen F, Long X, Liu Z, Shao H, Liu L. Analysis of phenolic acids of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.) responding to salt-stress by liquid chromatography/tandem mass spectrometry. Sci World J, 2014; 1–8.
65. Mattila P, Hellström J. Phenolic acids in potatoes, vegetables and some of their products. J of Food Com and Anal 2007; 20(3-4): 152-160.
66. Showkata MM, Falck-Ytter AB, Strætkve KO. Phenolic acids in Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.): Antioxidant activity dependent on plant organs and optimized extraction from the leaves. Molecules 2019; 24: 3296; 1-15.
67. Hwang E, Gao W, Xiao Y-K, Ngo HTT, Yi T-H. The flower of Helianthus annuus L. prevents photodamage caused by UVB in human skin fibroblasts by regulating the MAPK / AP-1, NFAT and Nrf2 signaling pathways. J of Cell Biochem 2018; 120(1): DOI: 10.1002 / jcb.27417
68. Petkova N, Ivanov I, Denev P, Pavlov A. Bioactive substance
and free radical scavenging activities of flour from Jerusalem Artichoke (Helianthus tuberosus L.) tubers – A comparative study. Turk J Agric Nat Sci 2014; 2: 1773–1778.
69. Matsuura M, Obata A. Soybean β-glucosidases hydrolyze Daidzein and Genistein. 1993. https://doi.org/10.1111/j.1365-2621.1993.tb03231.x
70. Xia J, Xu J, Xiaoyan X, Liu X, Xu J, Wang X et al. Economical co-production of poly (malic acid) and pullulan from Jerusalem artichoke tubers by Aureobasidium pullulans HA-4D rBMC Biotechnology 2017; 17 (1): 17-20.
71. Nizioł-Łukaszewska Z, Furman-Toczek D, Zagórska-Dziok M. Antioxidant activity and cytotoxicity of Jerusalem artichoke tubers and leaf extracts on HaCaT and BJ fibroblast cells. Lipids in Health and Disease 2018; 17(1): 280. doi: 10.1186 / s12944-018-0929-8.
72. Foster-Powell K, Holt SHA, Brand-Miller J.C. International table of glycaemic index and glycaemic load values. Am J Clin Nutr 2002; 7: 5–56.
73. Baldini M, Danuso F, Monti A, Amaducci MT, Stevanato P, Mastro G.Ch. Cichory and Jerusalem artichoke productivity in different areas of Italy, in relation to water availability and time of harvest. Ital J Agron 2006; 2: 291–307.
74. Sirisansaneeyakul S, Worawuthiyanan N, Vanichsriratana W, Srinophakun P, Chisti Y. 2007. Production of fructose from inulin using mixed inulinases from Aspergillus niger and Candida guilliermondii. World J Microbiol Biotechnol 2007; 23: 543-552.
75. Aslan M, Orhan N, Orhan DD. Hypoglycemic activity and antioxidant potential of some medicinal plants traditionally used in Turkey for diabetes [J]. J of Ethnopharmacology, 2010; 28(2): 384.
76. Muir JP, Bow JR. Herbage, phosphorus, and nitrogen yields of winter-season forages on high-phosphorus soil. J Agron. 2009; 101 (4): 764-768.
77. Roberfroid M, Gibson GR, Hoyles L, McCartney, AL, Rastall R, Rowland I. et al. Prebiotic effects: metabolic and health benefits. British J of Nut 2010; 104 (2): 1-63.
78. Ribeiro AS, Da Silva MN, Tagliapietra BL, Brum Júnior BS, Ugalde M.L, Richar NSP. Development of symbiotic yoghurt and biological evaluation (New Zealand White Rabbits) of its functional properties. Food Sci Technol Campinas 2019; 39(2): 418-425. DOI:
79. Zhong Q, Liu S, Wang L, Wang Y, Li L. Absorption, accumulation and allocation of nitrogen, phosphorus, and potassium of Jerusalem artichoke. Plant Nutr Fert Sci 2009; 15(4): 948–952.
80. Gupta Ch, Verma R. Visual estimation and spectrophotometric determination of tannin content and antioxidant activity of three common vegetable. Int J Pharm Sci Res 2011; 2(1): 175–182.
81. Sikorski Z. Chemical, Biological, and Functional Aspects of Food Lipids. Ed. Z. E. Sikorski, A. Kolakowska. CRC Press, 2009; Taylor & Francis Group, Boca Raton, London, New York
82. Rakhimov DA, Arifkhodzhaev AO, Mezhlumyan LG, Yul-dashev OM, Rozikova UA, Aikhodzhaeva N. et al. Carbohydrates and proteins from Helianthus tuberosus. Chemistry of Natural Compounds 2003; 39(3): 312-313.
83. Apolinario AC, de Lima Damasceno BPG, de Macedo Beltrao NE, Pessoa, A, Converti A, da Silva JA. Inulin-type fructans: A
review on different aspects of biochemical and pharmaceutical technology. Carbohydr Polym 2014; 101: 368–378.
84. Şat İG. The effect of heavy metals on peroxidase from Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.). Afr J of Biotech 2008; 7(13): 2248-2253.
85. Krivorotova T, Sereikaite J. Correlation between Fructan Exohydrolase Activity and the Quality of Helianthus tuberosus L. tubers. Agronomia 2018; 8: 184; doi: 10.3390 / agronomy8090184\\
86. Ma XY, Zhang LH, Shao HB, Xu G, Zhang F, Ni FT, et al. Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus), a medicinal salt-resistant plant, has high adaptability and multiple-use values. J of Res on Med Plant 2011; 5(8): 1272–1279.
87. Pan L, Sinden MR, Kennedy AH, Chai H, Watson LE, Graham TL et al. Bioactive constituents of Helianthus tuberosus (Jerusalem artichoke). Phytochemistry Letters. Phytol. 2008; 12(1), 5-18.
88. Rana S, Gupta S, Rana A, Bhushan S. Functional properties, phenolic constituents and antioxidant potential of industrial apple pomace for utilization as active food ingredient. Food Sci and Human Well 2015; 4, 180–187.
89. Zaky EA. Physiological Response to Diets Fortified with Jerusalem Artichoke tubers (Helianthus tuberosus L.) Powder by Diabetic Rats. American-Eurasian J. Agric. & Environ Sci 2009; 5(5): 682-688.
90. Sobel A, Matławska I. Plants-based and herbal preparations in healthy slimming diets. Herba Polonica 2005, 51 (1): 190–192.
91. Zhang F, Tai FN, Brestic MJ. Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus), a medicinal salt-resistant plant has high adaptability and ultiple-use values. J Med Plants Res 2011; 5(8): 1272-1279.
92. Delgado GTC, da Silva Cunha Tamashiro WM. Role of prebiotics in regulation of microbiota and prevention of obesity. Food Res Int. 2018; 113: 183–188.
93. Vergauwen B, Pauwels F, Van Beeumen JJ. Glutathione and catalase provide overlapping protection for protection against hydrogen peroxide produced by respiration in Haemophilus influenzae. J Bacteriology 2003; 185(18): 5555-5562.
94. Gordon DB, Baraniak BM. Wpływ modyfikacji chemicznej surowca, na jakość koncentratów białkowych koagulowanych z soku liści topinamburu (Helianthus tuberosus L.). Folia Univ Agric Stetin, Scientia Alimentaria 2006; 251 (5): 13–22. (in polish)
95. Yi-Qi-Zeng-Min-Tang, 2011. A Chinese medicine, ameliorates insulin resistance in type 2 diabetic rats . World Journal of Gastroenterology 2011; 8: 987-995.
96. Németh G, Izasáki Z. Macro- and microelement content and uptake of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.). V. AlpsAdria Scientific Workshop 2006; 34 (1): 597–600.
97. Lattanzio V, Kroon PA, Linsalata P, Cardinali A. Globe Artichoke: functional food and a source of nutraceutical ingredients. J Fun Foods 2009; 1: 131-144.
98. Zeaiter Z, Regonesi ME, Cavini S, Labra M, Sello G, Di Gennaro P. Extraction and characterization of inulin-type fructans from artichoke waste and their effect on the growth of health-related intestinal bacteria. Biomed Res Int 2019: 1083952. Doi: 10.1155 / 2019/1083952
99. Wang SJ, Meng YY, Sun SQ. Research advances of Jerusalem artichoke . Shandong Science 2011, 24(6): 62-67.
100. Radovanovic A, Stojceska V, Plunkett A, Jankovic S, Milovanovic D, Cupara S. The use of dry Jerusalem artichoke as a functional nutrient in developing extruded food with low glycaemic index. Food Chem 2015; 177: 81–88.
101. Radovanovic AM, Milovanovic OZ, Kipic MZ, Ninkovic MB, Cupara SM, 2014. Characterization of Bread Enriched with Jerusalem Artichoke Powder Content. J of Food and Nut Res 2014; 2(12): 895-898.
102. Chang WC, Jia HAWW. 2014. Beneficial effects of soluble dietary Jerusalem artichoke (H. tuberosus) in the prevention of the onset of type 2 diabetes and non-alcoholic fatty liver disease in highfructose diet-fed rats [J]. British J of Nutr 2014; 112(5), 709-717.
103. Ribeiro AS, da Silva MN, Tagliapietra BL, Brum Júnior BS, Ugalde ML, Richards NSP. Development of symbiotic yoghurt and biological evaluation (New Zealand White Rabbits) of its functional properties. Food Sci Technol Campinas 2019; 39(Suppl. 2): 418-425,
104. Sawicka B, Kalembasa D. Variability in macroelement content in tubers of Helianthus tuberosus L. at different nitrogen fertilization levels. Acta Sci Pol Agricultura 2008; 7(1): 67-82.
105. Sawicka B, Kalembasa D. Fluctuations of selected microelements in Helianthus tuberosus L. tubers due to diverse nitrogen nutrition. Adv in Food Sci 2011; 33(3): 166-173.
106. Gedrovica I, Karklina D. Sensory evaluation of meatballs with Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus L.). World Academy of Science, Eng. Technol 2013; 7: 499–501.
107. Davidson MH, Maki KC, Synecki C, Torii SA, Drennan KB. Effects of dietary inulin on serum lipids in men and women with hypercholesterolemia. Nutr Res 1998; 18, 503–517.
108. Kim M, Shim HK. The water -soluble extract of chicory influences serum and liver lipid concentrations, cecal shortfatty acid concentrations and fecal lipid excretion in rats. J Nutr 1998; 128: 1731–1736.
109. Kim M. The water ‑ soluble extract of chicory reduces cholesterol uptak in gutrats. Nutr Res 2000; 20: 1017–1026.
110. Abudayeh ZHM, Al Azzam KM, Khaldun, Tsymbalista Y, Ghazleh RA, Shaibah H., Y. et al. Analysis of Jerusalem artichoke essential oils (Helianthus tuberosus L.) Leaves and tubers by gas chromatography-mass spectrometry. Adv Pharm Bull 2014; (2): 521-526.
111. Poorolajal J, Zeraati F, Soltanian A-R, Maleki A. Oral potassium supplementation in the treatment of essential hypertension: meta-analysis of randomized controlled trials. PLOS ONE 2017; 12 (4): e0174967
112. Coudray C, Demigné C, Rayssiguie Y. Effects of dietary fibers on magnesium absorption in animals and humans. J Nutr 2003; 133: 1–4.
113. Champagne CP, Gomes Da Cruz A, Daga M. Strategies to improve the functionality of probiotics in supplements and foods. Curr Opinion in Food Sci 2018; 22: 160–166.
114. Elaheh M, Ali MS, Elnaz M, Lada N. Prebiotic effect of Jerusalem artichoke Helianthus tuberosus fructans on the growth performance of Bifiobacterium bifium and Escherichia coli. Asian Pacific J of Tropical Diseas 2016; 6(5) 385-389.
115. Kubik C, Piasecka K, Anyszka A, Bielecki S. Polyfructans and fructooligosaccharides (FOS) – occurrence, production and application. Biotech 2006; 2 (73): 103–116
116. James A, Wang Y. 2019. Characterization, health benefits and applications of fruits and vegetable probiotics, CyTA – J Food 2019; 17(1): 770-780.
117. Contor L. Functional Science of Food in Europe. Nutr Metab Cardiovasc Dis 2001; 11(4): 20-23.
118. Anandharaj M, Sivasankari B, Rani RP. Corrigendum to Impact of probiotics, prebiotics and synbiotics on hypercholesterolemia: a review’ Chin J Biol 2020; 1-8
119. Dybkowska B, Zalewska J. Functional and technological properties of inulin and fructooligosaccharides. Postępy Techniki Przetwórstwa Spożywczego 2015; 1: 82-85. (in polish)
120. Cieślik E, Gębusia A. Topinambur (Helianthus tuberosus L.) – bulwa o właściwościach prozdrowotnych. Post. Nauk Rol. 2010, 3, 91–103. (in polish)
121. Zeraati J, Soltanian F, Sheikh AR, Hooshmand V, Maleki EA. Oral potassium supplementation for management of essential hypertension: A meta-analysis of randomized controlled trials. PLOS ONE 2017; 12(4): e0174967.
122. Tarrah A, Da Silva Duarte V, de Castilhos J, Pakroo S, Junior W, Luchese R. et al. Probiotic potential and biofilm inhibitory activity of Lactobacillus casei group strains isolated from infant feces. J Func Foods, 2019; 54: 489–497.
123. Kolida S, Gibson GR. Prebiotic abilities of inulin type fructans. The Journal of Nutrition, 2007; 137: 2503S-2506S,
124. Mansouri E, Milani E, Sani AM, Nourbakhsh L. Viability of Bifidobacterium bifidum and Escherichia coli compared to the prebiotic effects of Jerusalem artichoke (Helianthus tuberosus), Zahedan J Res Med Sci 2016; 18 (11): e3771.
125. Cremon C, Barbaro MR, Ventura M & Barbara G.. Pre- and probiotic overview. Current Opinion in Pharmacology 2018; 43: 87–92.
126. Aharoni A, Giri AP, Verstappen FWA, Bertea CM, Sevenier R, Sun Z. et al. Gain and loss of fruit flavor compounds produced by wild and cultivated strawberry species. Plant Cell 2004; 16: 3110– 3131.
127. Chen T, Wu, Q, Zhou H, Deng K, Wang X, Meng F. et al. Assessment of commercial probiotic products in China for labelling accuracy and probiotic characterisation of selected isolates. Inter J of Dairy Technol, 2017; 70(1), 119–126.
128. Cummings JH, Macfarlane GT. Gastrointestinal effects of prebiotics. British J Nutr 2002; 87(2): 145-151.
129. Salehi B, Dimitrijević M, Neffe-Skocińska AAK, Zielińska D, Kołożyn-Krajewska D, Sharifi-Rad, J. et al. Human microbiome and homeostasis: insights into the key role of prebiotics, probiotics, and symbiotics. Critical Reviews in Food Sci and Nutr 2020; doi: 10.1080/10408398.2020.1760202
